Гісторыя Алекшыц у кнізе Леаніда Раманавіча Калесніка “Ад Алекшыц да Эйсмантаў: час, прастора, лёсы”.

Гэтая кніга прысвечана гісторыі, прыродзе і культуры некалькіх вёсак мясцовасці, указанай у назве: ад Алекшыц да Эйсмантаў. Дапытлівы чытач даведаецца з яе пра разбураны алекшыцкі замак, разам з аўтарам паспрабуе разгадаць загадкі алекшыцкай царквы, павандруе па мясцовых рэчках ад вытокаў да вусцяў, даследуе помнікі прыроды нашага краю, пазнаёміцца з лёсамі неардынарных творчых людзей нашых ваколіц. Некалькі эсэ ўяўляюць сабой успаміны аўтара пра сваіх настаўнікаў, продкаў. Цікавасць чытача выклічуць імёны і прозвішчы першых пасяленцаў Алекшыц (1509 г.), а таксама невытлумачальныя паранармальныя з’явы нашай мясцовасці.

Асаблівую каштоўнасць надаюць выданню рупна скла­дзеныя аўтарам слоўнікі мянушак і мікратапонімаў. У кнізе ўпершыню апублікаваны спавядальныя роспісы Алекшыцкай царквы з Літоўскага дзяржаўнага гістарычнага архіва і ўласнага архіва аўтара. Каштоўнасць іх ўзрастае яшчэ і з прычыны страты архіўных дакументаў Алекшыцкай царквы і поўнай іх адсутнасці ў дзяржаўным гістарычным архіве Беларусі. Клапатліва захаваныя і даследаваныя аўтарам, гэтыя ўнікальныя гістарычныя крыніцы дазволяць выхадцам з Алекшыц, Жукевіч, Ярмоліч, Кубельнікаў, Навасёлак, Пыхоўчыц знайсці сваіх продкаў нават да дзясятага калена, бо адсылаюць нас на два стагоддзі назад, аж у часы ўніяцтва (1824 г.). Усяго такіх спісаў прыха­джан Алекшыцкай царквы тры: акрамя названага, яшчэ і за 1843 і 1929 гады. Можна толькі пазайздросціць карэнным жыхарам Алекшыцкіх ваколіц, бо няшмат каму ўдаецца скласці свой радавод нават з дапамогай архіваў з-за адсутнасці дакументаў.

Выхад гэтай кнігі – дарагі ва ўсіх сэнсах гэтага слова падарунак настаўніка-патрыёта землякам у Год малой радзімы. Застаецца толькі пашкадаваць, што тыраж кнігі, выдадзенай за кошт аўтара, невялікі (100 экзэмпляраў) і пазайздросціць тым, хто здолее яе атрымаць, бо з-за малога тыражу кніга ўваччу становіцца бібліяграфічнай рэдкасцю.